Calo trong thực phẩm cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động, từ ngủ đến chạy. Nguồn calo đến từ carbs, chất béo và protein. Cơ thể dùng calo làm nhiên liệu hoặc lưu trữ dưới dạng mỡ.
Calo là gì?
Theo các bác sĩ, giảng viên tại Cao đẳng Dược TPHCM cho hay, Calo (tiếng Anh: calories) là một đơn vị đo năng lượng, thường được sử dụng để đo lượng năng lượng trong thực phẩm. Calo không chỉ là con số mà còn phản ánh năng lượng mà thực phẩm cung cấp cho cơ thể. Mọi hoạt động và chức năng hàng ngày của cơ thể đều cần năng lượng, và đơn vị này giúp đo lường mức năng lượng đó.
Cung cấp năng lượng cho cơ thể có thể được so sánh với việc cung cấp xăng cho xe. Khi đổ xăng, năng lượng đã có sẵn trong bình, nhưng xe chỉ có thể chạy khi xăng được đốt cháy trong động cơ để giải phóng năng lượng. Tương tự, thực phẩm bạn tiêu thụ chứa năng lượng dưới dạng calo từ protein, chất béo và carbohydrate. Thực phẩm phải được tiêu hóa và chuyển hóa để giải phóng năng lượng trước khi cơ thể có thể sử dụng.
Calo là yếu tố thiết yếu cho sự sống. Tỷ lệ trao đổi chất cơ bản (BMR), tức là lượng calo cơ thể tiêu thụ để duy trì các chức năng sống cơ bản, chiếm khoảng 75% tổng lượng calo hàng ngày. Phần còn lại được dùng để cung cấp năng lượng cho các hoạt động vận động, tập thể dục, và một phần nhỏ hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn.
Làm thế nào để tính lượng calo thức ăn?
Phần lớn calo trong thực phẩm đến từ protein, chất béo và carbohydrate.
- 1 gram protein cung cấp 4 calo.
- 1 gram carbohydrate cung cấp 4 calo.
- Chất béo cung cấp nhiều năng lượng hơn: 1 gram chất béo chứa 9 calo.
Ví dụ, khi xem bảng thành phần dinh dưỡng của một khẩu phần khoai tây chiên chứa 7 gram chất béo, 17 gram carbohydrate và 2 gram protein, tổng lượng calo là 140. Công thức tính như sau:
- Chất béo: 7 gram x 9 calo/gram = 63 calo.
- Carbohydrate: 17 gram x 4 calo/gram = 68 calo.
- Protein: 2 gram x 4 calo/gram = 8 calo.
Tổng cộng: 63 + 68 + 8 = 139 calo (số calo có thể được làm tròn trong bảng thông tin dinh dưỡng).
Lượng calo trong mỗi loại thực phẩm
Thực phẩm nhiều calo
Theo các giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội, Những thực phẩm có hàm lượng calo cao bao gồm dầu, bơ, các loại chất béo, thực phẩm chiên và đồ ngọt. Một số ví dụ về thực phẩm lành mạnh nhưng vẫn chứa nhiều calo bao gồm:
- Bơ: 227 calo mỗi loại.
- Các loại hạt (ví dụ: đậu phộng): 828 calo mỗi cốc.
- Dầu ô liu: 119 calo mỗi muỗng canh.
- Sô cô la đen: 648 calo mỗi thanh.
Nho khô cũng là một thực phẩm có hàm lượng calo cao, với 1/4 chén nho khô tương đương với lượng calo của một chén nho tươi.
Thực phẩm ít calo
Thực phẩm ít calo thường có ít năng lượng hơn so với kích thước của chúng. Trái cây và rau, đặc biệt, thường có lượng calo thấp và là lựa chọn tốt cho những ai muốn kiểm soát lượng calo tiêu thụ.
